Şirketler gelişimlerini hızlandırmak için rekabet koşullarının giderek zorlaştığı günümüzde ihracata yönelmektedirler. Verimli bir ihracat kanalı oluşturmak için pazar araştırması ve hedef ülke analizlerinin yapılması ilk önceliktir. Pazar araştırması yurt dışına açılmak isteyen her firmanın gündeminde olması gereken önemli bir süreçtir.

Aynı şekilde mevcut ihracat hacmini büyütmek / genişletmek isteyen ihracatçı firmalar için de aynı şartlar geçerli olacaktır. Yeni pazarlarda karşılaşılacak zorluklara hazırlıklı olmaları gerekmektedir.

İhracata başlamak yada mevcut ihracat hacminizi arttıracak en somut konu ürününüzü satın alabilecek yabancı müşterilerin bilgisine ulaşmaktır. Fuar katılımları ile müşteri bilgileri toplanacağı gibi internet üzerinden yapılacak araştırmalarla da bu bilgilere ulaşılabilmektedir. Veriye ulaşmayı daha spesifik hale getirmek için ise bu konuda hizmet veren bir çok B2B web sitesi pazaryeri konsepti karşımıza çıkmaktadır.

İthalat yapan yada ihracata konu üretilen nihai ürünün üretiminde kullanılan ve yurtdışından ithal edilen hammadde, yarı mamül ve maddelerin yurtdışından satın alınmasına yönelik çalışmaları kapsayarak firmaların fiyat avantajı yakalamasını sağlamaktayız. Satın alma departmanı niteliğinde hizmet vererek talep edilen ürünler ilgili detaylı çalışma yapılarak istenilen kriterlerde fiyatlar üretici yada tedarikçilerden toplanmaktadır.

İthalatını yapacağınız ürünün GTIP (Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu) belirlenmesinden ilgili gümrük mevzuatına göre gümrük vergisi ve tabi olduğu kuralların belirlenmesi ile başlayan süreç aşağıdaki kalemlerin ithalat / satın alma operasyonu öncesinden belirlenerek birim maliyet hesaplanmaktadır. Bu doğrultuda ithal edeceğiniz malzemenin maliyet çalışmasını

• Gümrük vergilerinin ve diğer masrafların tespiti
• Lojistik / nakliye masraflarının tespiti
• Sigorta Giderlerinin tespiti
• Antrepo / depolama giderlerinin tespiti
• İç nakliye giderlerinin tespiti

PEŞİN ÖDEME : ADVANCE PAYMENT – CASH IN ADVANCE

Alıcı-İthalatçının mal bedelini bankası aracılığıyla havale şeklinde Satıcı-İhracatçıya ödemesi karşılığında malın ve malı temsil eden belgelerin ihracatçı tarafından doğrudan ithalatçıya gönderilmesini öngören bir ödeme şeklidir. Bu ödeme şeklinde ihracatçı hiçbir risk üstlenmemektedir. İthalatçı açısından ise, bedeli ödenmiş olan malların satıcı tarafından gönderilmemesi ya da gönderilen malların sipariş evsafına uygun olmaması veya zamanında gönderilmemesi gibi nedenlerle zarara uğrama riski bulunmaktadır.

MAL MUKABİLİ ÖDEME : CASH AGAINST GOODS – CAG

İhracatçının malları, ithalatçıya, mal bedelini tahsil etmeden göndermesidir. Bu ödeme şeklinde ihracatçı malları ve bunları tevsik eden vesaiki herhangi bir ödeme talimatı olmaksızın alıcıya göndermekte, ithalatçı da malı çektikten bir müddet sonra malın bedelini ödemektedir. Burada taraflar arasında güven unsurunun çok güçlü olması gereklidir.

VESAİK MUKABİLİ ÖDEME : CASH AGAINST DOCUMENTS- CAD / DOCUMENTS AGAINST PAYMENT- D/P

İthalatçı firmanın bankasının ihracat bedelini, ihracatçı firmanın bankasına ödemesi karşılığında belgelerin ithalatçıya teslimini öngören ödeme şeklidir.İthalatçı teslim aldığı ödeme belgeleri ile malı gümrükten çekme hakkına sahip olur.Bu ödeme şekline Belge karşılığı ödeme şekli de denir.

Vesaik mukabili ödeme şeklinin 3 çeşidi vardır .Bunlar :

1-Vesaik İbrazında Ödeme : İhracatçının ihracata konu olan malı gümrüğe teslim edip fiili ihracatı başlatmasından sonra , düzenlediği sevk vesaikini bankalar aracılığı ile ithalatçıya ulaştırması ve bedelin ihracatçının banka hesabına geçmiş olduğunun kesin hükme bağlandığı ödeme şeklidir.İthalatçı kendisine ulaşan vesaiki gümrüğe ibraz ederek malı gümrükten çeker.

2-Kabul Kredili Vesaik Mukabili Ödeme : Vadeli ithalat ihracat işlemlerinde , ihracatçı firma hazırladığı vesaik ile birlikte , ödemenin vadesini içeren bir poliçe keşide etmiş ( düzenlenmiş) ise bu poliçenin ithalatçı firma tarafından imzalandıktan sonra vesaiklerin teslimine imkan veren ödeme şeklidir.İthalatçı poliçeyi imzalayıp , vesaikleri teslim aldıktan sonra, vesaikleri gümrük idaresine ibraz ederek, malı gümrükten çeker.

3-Vesaikin Taahhütname Karşılığında Teslimi : İhracatçı veya ithalatçının bankası tarafından belirlenmiş bir taahhütnamenin ithalatçının bankası tarafından ithalatçı firmadan alınması karşılığında vesaikin teslimini öngören ödeme şeklidir.Burada ithalatçı firma ilgili bankanın ibraz ettiği taahhütnameyi kabul eder ve bankaya taahhütnameyi imzalayarak teslim ettikten sonra vesaiki teslim alır.Teslim aldığı vesaik ile malı gümrükten çekebilir.

AKREDİTİFLİ ÖDEME :

PAYMENT UNDER LETTER OF CREDIT- L/C / DOCUMENTARY CREDIT- D/C Akreditif , ithalatçının talimatına dayanarak, bir bankanın belirli bir paraya kadar , belirli bir süre içinde , belirli belgeler karşılığında ve öngörülen şartları yerine getirilmesi kaydıyla, ihracatçıya ödeme yapacağını veya ihracatçı tarafından keşide edilen poliçeleri kabul veya iştira edeceğini ihracatçıya karşı yazılı olarak taahhüt etmesidir.Akreditif ( letter of credit) , ithalatçı (amir : instructor) tarafından yurt dışındaki satıcı lehine lehtar : benificiary)bir bankaya açtırılan kredi hesabıdır.Malın sözleşme koşullarına uygun biçimde sevk edilmesi üzerine bankanın o ülkenin muhabiri tarafından ihracatçıya ödemenin yapılacağı taahhüdünü içerir .

Genel Anlamda Akreditif Türleri :

a- Gayri kabili Rücu Akreditif : Kabili Rücu “dönülmez , iptal edilemez , vazgeçilemez anlamına gelir.Gayri Kabili Rücu Akreditif , dört tarafın ( Amir , lehtar, amir banka, muhabir banka) her birinin (özellikle ihracatçının / lehtarın ) ayrı ayrı onayı olmadıkça değiştirilemeyen ve iptal edilemeyen akreditif türüdür.İhracatçı açısından daha güvenli akreditiftir.

b- Teyitli Akreditif : “Teyit vermek “ sözlük itibarı ile “onaylamak , doğrulamak garanti vermek “ anlamına gelir.Akreditife teyit , ödeme teyididir.Teyitli Akreditif , ihracatçının bankasının, amir (ithalatçının) bankasından , ihracat bedelinin gelmesini beklemeden , ihracatçıdan sevk vesaikini aldığında veya en geç yedi iş günü içerisinde ihracat bedelini ödemesidir.

c- Teyitsiz Akreditif : İhracatçı sevk vesaikini kendi bankasına verdikten sonra, bu banka (ihracatçı bankası) vesaiki ithalatcının bankasına verdikten sonra, karşılığında ithalatın bedelini ithalatçının bankasından tahsil edip ihracatçının hesabına işlenmesine imkan veren akreditif türüdür.

d- Vesaik İbrazında (görüldüğünde ) Ödemeli Akreditif : Sevk vesaiki ihracatçı tarafından ihracatçının bankasına ibraz edildiğinde , eğer akreditif aynı zamanda teyitli ise ihracatçının bankası tarafından hemen ödeme (Türkiye’de en geç yedi iş günü içerisinde ) yapılmasını sağlayan, eğer akreditif teyitsiz ise sevk vesaiki ihracatçının bankası tarafından ithalatçının bankasına ulaştırılır ulaştırılmaz ithalatçının bankası tarafından ödeme yapılmasını sağlayan akreditif türüdür.”Vesaik ibrazında –gayri kabili rücu-teyitli akreditif “ ihracatçılar açısından en avantajlı akreditif’tir.

e- Vadeli Akreditif : Vadeli akreditiflerde sevk vesaiki , ihracatçı tarafından kendi bankasına ibraz edildiğinde ödeme vesaik ibrazında ödemeli akreditif’deki gibi hemen değil , akreditifin üzerinde yazan bir tarihte (belirli bir vadenin sonunda) yapılmaktadır.

KARŞILIKLI TİCARET: ( COUNTER TRADE )

Malın malla değişimidir. Bu kapsamda Özel Takas: Mal ve /veya hizmet ihraç ve ithalinde tarafların aynı gerçek ve tüzel kişiler olması halinde mal ve/veya hizmet ihraç ve ithali bedelleri herhangi bir para hareketi söz konusu olmaksızın kısmen veya tamamen takas (mahsup) edilebilen bir ödeme şeklidir. Bağlı Muamele: İthal edilen mal hizmet ve teknoloji bedellerinin, mal hizmet ve teknoloji ihracı ile karşılandığı, ithal ve ihraç fazlalığının döviz olarak ödendiği veya tahsil edildiği ödeme şeklidir.

KONSİNYE SATIŞ İLE ÖDEME :

Malın yurt dışına gönderildikten sonra konsinyatör aracılığı ile alıcı (ithalatçı) firmaya tanıtılması, kullandırılması ve satılması işlemine dayanan ödeme şeklidir.Genelde yeni üretilen ve tanıtım ihtiyacı duyulan ürünlerin dış pazarlarda satışına imkan veren ihracat ve ödeme yöntemidir.

Uluslararası Ticarette Yeni Ödeme Şekli: BPO (Bank Payment Obligations)

ICC (Milletlerarası Ticaret Odası) uluslararası ticaretin geliştirilmesi yönünde birçok önemli görevi bulunmakla birlikte, dış ticarette teslim şekilleri ve ödeme şekilleri kurallarını da belirlemektedir. ICC tarafından yayınlanan «Uniform Rules for Bank Payment Obligations/Banka Ödeme Yükümlülüğü’ne İlişkin Birörnek Kurallar» broşürüyle, hızlı, banka garantisi sağlayan, dijital veriye olanak veren “BPO – Bank Payment Obligations” adlı yeni bir ödeme şekli oluşturulmuş ve yeni ürünün kuralları olarak yayımlanmıştır.

BPO, geleneksel ödeme yöntemlerinin uygulama avantajlarıyla birlikte dijital gelişmelerin olanak sağladığı kolaylıkları birleştirmektedir.

BPO, ithalatçı bankasının ihracatçının bankasına verdiği ve elektronik ortamda belirlenen şartların gerçekleşmesi durumunda ödemenin belirlenen bir vadede yapılmasını sağlamaktadır.

BPO, dış ticaret sektöründeki şirketler için yeni alternatiftir, mevcut ödeme yöntemlerine çözüm üretmek için geliştirilmiştir.

BPO, akreditifli ödeme yönteminde olduğu gibi geri dönülmez bir banka taahhüdüdür.

BPO, elektronik akreditif şeklinde anılmakla birlikte bir akreditif değil, yeni bir ödeme şeklidir.

BPO mevcut ödeme şekillerine ek olarak dünya ticaretine kolay, daha ucuz, pratik ve banka güvencesi içeren bir alternatif ödeme şeklidir.

BPO, Mal Mukabili ile Akreditif arasındaki boşluğu doldurmaktadır.

BPO, Mal Mukabili ödeme yönteminin pratikliğiyle Akreditifin güvencesi ile birleştirir.

BPO, Akreditifin orijinal belgeler nedeniyle söz konusu olabilecek gecikme ve rezerv ihtimalini ortadan kalkmaktadır.

BPO, standart finansal mesajlar tipleri (ISO 20022) kullanılmaktadır. Bundan ötürü ihracatçının sağladığı veriler dışındaki eksiklik veya uygunsuzluklar (rezerv konuları) tümüyle ortadan kalkmaktadır.

BPO, ihracatçılara finansman imkanları sağlamaktır.

BPO’nun sağladığı faydalar özetle şu şekildedir; • Mal Mukabili ödeme yöntemine banka güvencesi getirmektedir, • Standart mesajlar içerdiği için rezerv konularını azaltmaktadır, • Düşük maliyetlidir, • Pratik, kolay ve hızlıdır, • İhracatçılara finansman imkanları sağlamaktadır, • İthalatçının riskini ortadan kaldırmaktadır • Dijital veriye müsaittir, • Operasyonel riskleri minimize eder, • Evrak kontrolü ve gecikmesi olmaz, • Fiziki belge yoktur,

Konuyla İlgili Detaylı Bilgiler

BPO(Bank PaymentObligation) veya dilimize çevrilebilecek haliyle “BankaÖdemeYükümlülüğü” banka garantili olmayan ödeme yöntemleri (Mal mukabil,vesaik mukabili ödeme vs) için banka güvencesi v egeniş finansman imkanları sağlayan yeni bir bankacılık ürünüdür. BPO kısaca açık hesap (MalMukabili) ödeme yöntemine banka güvencesi getirmektedir.Vesaik Mukabilini riskli bulan Akreditif, standby ve banka garantisi gibi ürünleri karmaşık ve pahalı bulan ve bu gibi nedenlerle kullanmak istemeyen ancak banka güvencesinden de faydalanmak isteyen tacirlerin kullanabileceği bir alternatiftir.

BPO’nun ortaya çıkış sebebi olarak ticareti kolaylaştırma, elektronikleştirme,kağıdı ortadan kaldırma, güvence sağlama ve basitlik olarak özetlenebilir.

Bir BPO kullanıcısı riskini azaltıp ödeme güvencesi elde ederken bu arada daha hızlı, kağıtsız ve tamamen otomatik bir işleme de kavuşmuş olacaktır. Sonuçta ödeme sistemi hızlı,daha az karışık ve maliyeti efektif bir sistem söz konusudur.

Bu tür bir sistem SWIFT’in öncülüğünde bir çok çalışma yapılmıştır. Bu amaçla yapılan çalışmalar sonucu tamamen otomatik bir sistem ortaya çıkmıştır.Bu çalışmalar SWIFT TSU(TradeServicesUtility) nun BPO kuralları ve arkasından ICC’ nin BPO için tasarladığı kurallar ile tamamlanmıştır.

2013 yılı içerisinde ICC’nin BPO için geliştirdiği kurallar yürürlüğe girecek ve kullanılmaya başlanacaktır. Bu kurallar kısa adıyla URBPO (Uniform Rules for Bank Payment Obligations) olarak bilinecektir. ICC’nin BPO kurallarını yazma çalışması SWIFT ve ICC arasında imzalanan bir protokol ile 2012’de başladı.ICC nezdinde oluşturulan taslak grubu çalışmaları ile devam etti. Bu çalışmalar sonucu meydana getirilen taslaklar milli komitelere gönderildi, görüşler toplandı, bunların sonucunda son taslak hazırlanıp Lizbon’da yapılan ICC ICC Bankacılık Komisyon Toplantısı’nda oylamaya sunuldu. Yapılan oylama sonucu BPO kabul edildi ve yürürlüğe girdi.

Kasım 2012’de Meksika’nın başkenti Mexico City’de yapılan ICC Bankacılık komisyon toplantısında yeni kurallar,BPO’nun teknik yönleri ve bankaların üstleneceği roller ayrıntılı olarak anlatılmış ve global olarak bankaların büyük ilgisini çekmişti.

BPO, ticareti kolaylaştırmanın yanısıra riski azaltacak ve kurumsal müşterilerinin finansman ihtiyaçlarını karşılayacaktır. Şimdiden 40 büyük banka SWIFT TSU’nun BPO kurallarına uyacaklarını teyit etmiş durumdadırlar. Aynı bankaların aynı şekilde 2013 yılı içerisinde çıkan ve yürürlüğe giren URBPO (ICC’bin BPO’ya ilişkin kuralları)’yu da adapte ettikleri veya edecekleri tahmin edilmektedir. Bu bankaların bazıları şunlardır: Bancodo Brasil, BancoItaú, Bank of America Markets, BMO Capital, BNY Mellon, Citi, JPMorgan, Bank AlEtihad,Barclays, BNP Paribas, Byblos Bank,Commercial Bank of Dubai,Commerzbank, Deutsche Bank, Fimbank, First National Bank of S.Africa,HSBC,ING,LaCaixa,National Bank of Greece,Qatar National Bank, SEB, Societe Generale, Standard Bank of South Africa,The Royal Bank of Scotland,UBS,Unicredit,ANZ,Bangkok Bank,Bank of China,Bank of Communications,BTMU,China Citic Bank, China Minsheng Bank, HuaNan Bank, Kasikornbank,Korea ExchangeBank, Siam Commercial Bank, Standard Chartered Bank, SMBC .

BPO ve URBPO’ya ilgi sadece bankalarla sınırlı değildir. Çok sayıda kurumsal firmada şimdiden ilgilerini göstermişlerdir,bazıları bu haliyle kullanmaktadırlar, bazıları da ICC kurallarını beklemektedirler,kurallar çıktıktan sonra kullanmaya başlayacaklardır.Halihazırda BPO’yu kullanan büyük firmaların başında BP Chemicals,Sevenand IHoldings, Valeve Octal gelmektedir.Bu firmalar BPO’nun en büyük faydaları olarak başta hız,güven,azalan riskler,düşük maliyet,rezerv ve kağıt ile uğraşmama,riski birkaç banka arasında dağıtabilme,zamanında ödeme alma, kolaylıkla finansman sağlama, işletme sermayesini serbest bırakma ve basitlik olarak sıralamışlardır. Bize göre de teknik tarafı ve kuralların çok sade ve basit olması, kağıt olmaması, çok hızlı olması ve hepsinden önemlisi banka güvencesi olması BPO’ nun en önemli taraflarıdır. Bu nedenle gelecekte çok fazla kullanılacağını tahmin etmekteyiz.Kesinlikle bir akreditif,standby veya teminat mektubu değildir, bunu uzmanlar üzerine basa basa belirtmektedirler,bir ihracat sigortası da değildir,riskli ülkeler için satılan sigortaların yeri başkadır.Bu tamamen yeni bir üründür,açık hesap, tahsil veya benzer ticaretin banka güvencesi ile elektronik ortamda yapılmasını sağlayan bir tekniktir.Akreditifile karşılaştırdığımızda ihracatçılar için daha az kağıt ile uğraşmaları gerektiğini,UCP/ISBP gibi kurallar ile uğraşmaları gerekmediğini, maliyetleri azalttığını ve rezerv konularını azalttığını görmekteyiz.

BPO nedir ve nasıl çalışır?

BPO yukarıda da belirttiğimiz gibi mevcut ödeme yöntemlerinin yerini alan bir ödeme yöntemi değildir, mevcut finansman çözümlerini tamamlayan alternatif bir enstrumandır. Bazıları BPO’nun elektronik bir akreditif veya basitleştirilmiş bir akreditif olduğunu söyleseler de tam olarak doğru değildir,kendine özgü bir yöntem olarak görülmesi daha doğru olacaktır.

BPO yeni ICC Kurallarında(URBPO) şu şekilde tanımlanmaktadır; Yükümlü Banka’nın(ObligorBank) elektronik ortamda Lehtar Banka’dan (RecipientBank)aldığı verileri Oluşturulmuş Veritabanı (Established Baseline)de belirlenen elemanlar (şartlar) ile uygunluk sağlaması üzerine Lehtar Banka (RecipientBank)’ya ödeme yapacağına, vadeli ödeme yükümlülüğüne gireceğine ve belirlenen tutarı vaded eödeyeceğine ilişkin geri dönülmez ve bağımsız bir taahhüdüdür.

Bu tanımlamaya göre yükümlülüğe gire nbanka yani “ObligorBank” alıcının bankası olabilir veya olmayabilir, ancak Lehtar Bankanın yani “RecipientBank”ın her zaman satıcının bankası olması gerekir.

UCP (ICC’s Uniform Rules for Customs and Custom for Doucumentary Credits)’ye tabi akreditiflerde,URDG(ICC’s Uniform Rules forDemand Guarantees)’ye tabi garantilerde veya URC(ICC’s UniformRulesfor Collections)’da olduğu gibi işin konusu ve işin kendisi kuralların yani URBPO’nun dışındadır,URBPO iş,mal ve sözleşmelerden bağımsızdır,Oluşturulmuş Veritabanı(Estabished Baseline) de belirtilen şartlar ile bankalar tarafından bu alana gönderilen veriler (data, baseline) ile ilgilenir.

TSU’nun BPO kurallarında veye ICC’nin BPO’ya ilişkin yeni kurallarında(URBPO) bulunani braz, eşleştirme,ödeme, taahhüt ve benzeri durumlar BPO’nun akreditif gibi görülmesine sebep olmaktadır,oysa BPO akreditif ve mal mukabili (açıkhesap) arasındaki açığı kapatan her ikisinin olumlu taraflarını içeren bir mekanizmadır.BPO’da akreditifin banka güvencesi ve mal mukabilinin basitliği vardır,bu açıkça görülür. BPO vasıtasıyla bankalar için mal mukabili ve vesaik mukabili işlemler üzerinden bir çok hizmet vermenin yolu açılırken diğer taraftan finansman kapıları sonuna kadar açılır. Bu imkanlardan bankalar ve müşteriler faydalanabilir.Tedarik zinciri (SupplyChain) gibi ürünlere destek olur.

BPO’nun işleyişini ve basitliği aşağıdaki şekil ve akışlarda açıkça görebiliriz.

 

Bir bankanın BPO’ya katılması için öncellikle SWIFT’in ticari işler için geliştirdiği TSU(Trade services Utility) veya benzer bir sistemi satın alması veya geliştirmesi gerekir.Bu sistem BPO’nun çalışması için gereklidir, kısaca TMA(Transaction Mathching Application) olarak adlandırılmaktadır.Elektronik verilerin eşleştirmesini yapacak ve rapor üretecektir.Raporları ISO20022’ye tabi TSMT(Trade Service Management) kullanarak yapacaktır.Demek ki BPO için bir diğer gereklilik de standart ISO20022 mesaj tiplerini kullanmak olacaktır. Bu durum başlangıçta karmaşık görünse de öyle değildir.ISO mesajları standart mesajlardır,bir defa kullanıldıktan sonra zorluğu kalmayacaktır. ISO (International Organization for Standardization) uluslararası standardizasyon örgütünün kurduğu bir kalite yönetim standardıdır, bir çok alanda olduğu gibi finansman alanında kullanılmak üzere d estandart mesaj tipleri geliştirmiştir.BPO’da ISO20022 mesajlarının kullanılması zorunludur,aksi halde diğer mesaj tipleri BPO’nun kapsamı dışında kalır.BPO’yu kullanmak için ICC kurallarına gerek yoktur, ancak kurallar çıktıktan sonra bunları kullanmak gerekecektir.ICC’nin bu ürün için kurallar çıkarması bu ürünün ciddiyetini ve saygınlık kazanacağını gösterir.

URBPO kuralları da diğer ICC kuralları gibi istenildiğinde değiştirilerek kullanılabilecektir veya arzu edilmiyorsa işlem bazında “Oluşturulmuş Veritabanı” (Established Baseline) de açıkça belirtilmek suretiyle kullanılmayabilecektir ki bunun çok istisnai olacağını düşünüyoruz. Taraflar URBPO yerine başka kuralları kullanacaklarsa bunu “Oluşturulmuş Veritabanı” (Established Baseline) de açıkça belirtebilirler. “Oluşturulmuş Veritabanı” (Established Baseline) de BPO’ nun tabi olacağı hukuk veya başka kurallar (varsa) ayrıca kararlaştırılarak kullanılabilir.

BPO ödeme şeklinde iş akışı aşağıdaki gibi özetlenebilir;

Oluşturulmuş Veritabanı’nın oluşturulması(EstablishedBaseline)

1-Alıcı,satıcıyabirsipariş gönderir

2-Alıcı, asgari sipariş bilgilerini ve BPO şartlarını bankasına

(ObligorBank) gönderir

3-SatışısiparişbilgileriniveBPOşartlarınıbankasına(Recipient Bank) teyiteder

Alıcı tarafından gönderilen ve satıcı tarafından teyit edilen bilgiler TMA’da karşılaştırılır. Bilgiler birbirini karşılarsayani eşleşirse o halde Oluşturulmuş Veritabanı (Established Baseline)oluşur. Alıcı ve satıcı bankalarından Eşleşme Raporu (MatchingReport) alırlar.

Eşleşme (Matching)

4-Satıcı malları varış yerine sevk eder,gönderir

5-Satıcı taşım abelgesi ve fatura bilgilerin ibankasına teslim eder,bankası bilgileri eşleşmek üzere TMA’ya gönderir

6-Alıcı kendi bankasından (ObligorBank) bir eşleşm eraporu alır,varsa eşleşmeyen kısımları kabul etmesi için davet edilir

7-Satıcının bankası (Recepient Bank) başarılı eşleşme konusunda satıcıya bilgi gönderir

İşlemin Tamamlanması(Settlement)

8-Satıcı,alıcının malı çekebilmesi için kağıt belgeleri doğrudan alıcıya gönderir

9-Alıcının bankası vadesinde alıcının hesabını borçlandırır, paraları satıcının bankasına gönderir ve satıcının bankası da

satıcının hesabını alacaklandırır,yani satıcıya ödeme yapar.

Bir BPO’nu yapısında özetle aşağıdaki elemanlar olacaktır,duruma göre bazıları olabilir veya olmayabilir.

BPO ile ilgili bilinmesi gereken bazı önemli hususlar:

Alıcı ve satıcının seçilecek BPO,Yükümlü Banka (ObligorBank) ve Lehtar Banka(RecipientBank) konusunda işbirliği yapması gerekir.

Bir BPO işleminde Yükümlü Banka ve Lehtar Banka’nın çalışacağı İşbirliği Alanı (Collaborative Space) ve Serbes tAlan (Competitive Space)’nın tanımlanması gerekir.İşbirliği alanı (collaborative space) ile kastedilen bir tek TMA(Transaction Matching Application) aracılığıyla belirlenen veri elemanları(şartlar) ile eşleşmeye tabi bir BPOnun oluşturulmasıdır. Bu veri elemanları(şartlar), yükümlü ve Lehtar Bankadan gelen bilgiler ile Oluşturulmuş Veritabanı (Established Baseline)da tanımlanır. Oluşturulmuş Veritabanında URBPO ve ISO 20022 TSMT zorunludur. Çok özel durumlarda URBPO yerine başka kurallar belirlenebilir.Örneğin;TSU’nun BPO kuralları gibi.

Serbest alan (CompetitiveSpace) ile kastedilen iseYükümlü Banka ve Lehtar Banka’nın müşterisi için riski azaltma,finasman,ödeme garantisi,işlem yeterliliği,fiyat vs.konusundaki hizmet seviyesini (servis level) belirlemesidir.Bu alanda herhangi bir kural veya zorlama standart bulunmamaktadır. Bankaların müşterileri ile istedikleri gibi şartlarını iki taraflı sözleşmeler ile yapmaları serbesttir.

URBPO sadece bankalar arasında veya İşbirliği alanında söz konusudur, Banka ve müşteri arasındaki Serbest alan ile ilgili değildir.

URBPO’da Yükümlü Banka (ObligorBank), Oluşturulmuş Veritabanı (Established Baseline)de belirlenen ödeme şartlarına uygun olarak LehtarBanka(RecicpientBank) ya ödeme yapacağını veya vadeli ödeme yükümlülüğüne gireceğini ve vadede ödeme yapacağını belirten geri dönülmez ve bağımsız bir taahhüt veren banka anlamına gelir. Yükümlü banka alıcının bir bankası olabilir.

URBPO’da Oluşturulmuş Veritabanı (Established Baseline),TMA (Transaction Matching Application)’nın tam eşleşme(“Zero Mismatch”) içeren ve “Established” konumu aldığını gösteren raporu işleme dahil herbir bankaya gönderildiği zamanki veritabanı anlamına gelir. Şartları içeren ana belgedir. TMA’ya gönderilen veriler buradaki belirlenen veriler ile karşılaşacaktır. Uygun olup olmadığı TMA tarafından belirlenecektir,TMA buna ilişikin rapor üretecek ve taraflar gönderecektir.

BPO data alanları normalde standart bir işlem için yeterlidir,zorunlu alanlar çok fazla değildir,tarafların ihtiyacına göre ilave şartlar “Oluşturulmuş Veritabanı”na konulabilecektir.v

BPO kendisi sahteciliği önleyen bir sistem değildir,taraflar bilgileri girerken kendi kontrol mekanizmalarını kullanabilirler.Yani TMA’ya gönderilen bir verinin müşter itanım akriterlerine (KYC-Know Your Customer) veya yaptırım (Sanction) konusu olup olmadığını göndermeden önce kendi harici sistemlerinden kontrol edebilirler. Örneğin; wordcheck, swbase, Ofaclist,KYC programları gibi.

BPO,ICC kurallarına tabi bir akreditif,standby veya talep garantinin alternatifi değildir,mal mukabili veya vesaik mukabili gibi korumasız ödeme yöntemlerine banka ödeme taahhüdü getiren bir üründür. Fiziki belgeler ile ilgilenmez, sadece verileri karşılaştırıp ödeme yapar. Fiziki belgeleri taraflar birbirlerine gönderebilirler.

Alıcı ve satıcı ödeme şartlarına,diğer şartlara ve BPO’nun kullanılmasına karar verdikten ve bankalarına teklif verdikten sonra bankalar dahil olurlar ve ödemenin yapılması için hangi bilgilerin gerektiğini belirlerler.Taraflar mutabık kaldıktan sonra alıcı ve satıcı “OluşturulmuşVeritabanı”nı oluşturmak için bankalarına talimat verirler.BPOtamamenişlemverilerinin“OluşturulmuşVeritabanı” ilekarşılaştırılması üzerineçalışır. “OluşturulmuşVeritabanı” (Established Baseline), BPO’nun yürütülmesi içinhangiveri elemanlarınınyanibilgilerineşleşmesi gerektiğini belirler. “Oluşturulmuş Veritabanı”normaldesipariş emrindeki bilgilerile varsaBPO’nunçalışmasıiçingerekli bilgileriiçerir.“Oluşturulmuş Veritabanı”deki bilgilereveeşleşecekbilgilerinadedinetamamen alıcı ve satıcıkararverirve bankalarınabukonudatalimatverirler.

TMA’da eşleşme gerçekleştiğinde Yükümlü Banka ödemeyi Lehtar Bankaya yapar,Lehtar Bankanın satıcıya ödeme yapması BPO’nun dışında olup Lehtar Banka ile satıcı arasındaki bir olaydır,aralarında bir sözleşme yapmış olabilirler veya olmayabilirler bu tamamen taraflara kalmıştır.Lehtar Banka satıcıya karşı ayrı bağımsız bir taahhüde girebilir(Gizli teyit gibi).

BPO ve Akreditif arasındaki fark şudur:Akreditif,fiziki belgelerin bankaya ibraz edilmesini gerektirir,BPO’da fiziki belgeler satıcı tarafından direkt olarak alıcıya gönderilir,mal mukabilindeki gibi. BPO’da sadece belgelerden elde edilmiş bilgiler eşleşme için bankaya gönderilir.Bu uygulama riski azaltır,finansman imkanları sağlar. Akreditif işleminde banka direkt olarak satıcıya karşı taahhüde girer, oysa BPO’da Yükümlü Banka sadece Lehtar Bankaya karşı taahhüde girer,burada lehtar(Beneficiary )Lehtar Banka (RecipientBank)dır. Lehtar Banka’nın satıcıya karşı ödeme yapması aralarındaki BPO ileilgil imutabakata bağlıdır.BPO’nun akreditife görea vantajları şunlar olacaktır;Fiziki belgelerin yerine belgelerden elde edilen veriler (data) ibraz edilecektir,

Fiziki belgeler ile uğraşılmadığı için daha hızlı olacaktır, çünkü sadece veriler kullanılacaktır,Uyum sağlama konu ve kalitesinde düzelme olacaktır,Değişiklikler çok daha kısa sürede kolaylıkla yapılabilecektir,Finansman imkanlarına çok daha erken ve kolaylıkla ulaşılacaktır.

BPO’nun Açık Hesap (Open Account) göre avantajları şunlar olacaktır;Ödeme riski azalacaktır,ticari kazanç ilişkisi kolaylaşacaktır, finansman için teminat olacaktır.

BPO’nun bankalar için avantajları;

İş açısından;Düşük risk,hesaplı sermaye kullanımı,istikrarlı komisyon ve gelir kaynağı,otomatik çözümler,düşük operasyonel maliyetler

Piyasa ihtiyaçları açısından;yeni finansman imkanları,ilişkileri arttırma ve sağlamlaştırma, risk ve müşteri üzerinde piyasa ihtiyaçlarını daha fazla karşılama

BPO’ nun Satıcılar için avantajları;

Nakit akışı optimizasyonu,zamanında ödeme alma, alacakları erken tahsil edebilme,ödeme riskini bertaraf etme,uyumsuzluk(rezerv) riskini ortadan kaldırma,nakit tahminlerini düzeltme,e-fatura entegrasyonunu kolaylaştırma, prefinansman ve postfinansman imkanları, faktöringe alternatif bulma,faiz maliyetini azaltma.

BPO’nun alıcılar için avantajları;

Nakit akışı optimizasyonu,ödeme zamanını kontrol altında tutma, kredi kullanımı optimizasyonu,tedarikçilere zamanında ödeme,idari masrafları azaltma,araştırma ve tartışmaları azaltma,dışkaynak kullanım imkanları,ödeme sürelerini uzatma,ticari terimleri müzakere etme,tedarik riskini azaltma.

BPO ile şirketler işlem kolaylığı,zamanında ödeme,işi geliştirme, finansman imkanları, ICC Kuralları, SWIFT gücü ve ISO Standartları